Ortaçağ Akdeniz’inde birlikte yaşama pratikleri

“Bir Arada Yaşama Pratikleri: Geç Ortaçağ Anadolu ve İberya’da Siyaset, Kültür ve Ticaret” başlıklı çalıştay, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Ortadoğu ve Afrika Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin (ORDAM) ev sahipliğinde, TÜBİTAK desteği ve Akdeniz Dünyası Araştırmaları ortaklığında (MEDWORLDS) düzenlendi.

Üsküdar Yerleşkesi’nde 16-17 Mayıs tarihlerinde yapılan çalıştay, 13-15. yüzyıllarda coğrafi olarak birbirinden uzak fakat tecrübe bakımından benzerlikleri bulunan Anadolu ve İber Yarımadası’ndaki toplumların bir arada yaşam pratikleri ve tecrübeleri hakkında çalışan Ortaçağ araştırmacılarını bir araya getirdi. ORDAM Müdürü Prof. Dr. Zekeriya Kurşun, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Özlem Çaykent ve FSMVÜ Tarih Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Usta tarafından yapılan selamlama konuşmalarının ardından, ünlü Akdeniz tarihçileri Prof. Brian A. Catlos ve Prof. Andrew C.S. Peacock açılış konferansını verdi.

“Atik Valide Külliyesi, bir arada yaşamanın en güzel örneği”

İstanbul’un, birlikte yaşam pratiğinin en güzel örneklerini sergilemiş kadim bir şehir olduğuna işaret ederek, içinde bulundukları Atik Valide Külliyesi’nin de bu birleştiriciliğinin bir parçası olduğunu kaydeden Prof. Dr. Zekeriya Kurşun, şöyle devam etti:

“Bu büyük kompleks 16. yüzyılda bir Osmanlı sultanının eşi ve diğer bir sultanın annesi olan Nurbanu Valide Sultan tarafından yaptırılmıştır. İçinde hastane, eğitim birimleri, yolcuların ve tüccarların konaklayacakları mekânlar bulunmaktadır. Ayrıca yoksullara günlük yiyecek ihtiyaçlarını gidermek için imaret yer almaktadır. Seçilen lokasyon bizim çalıştayımıza da çok uygun düşmektedir. Burası Asya’nın bitip Avrupa kıtasının başladığı yerdir. Bu açıdan bu külliye asırlar boyunca iki kıta arasında ırk, dil, din ayrımı yapmadan herkese hizmet vermiştir. Böylece bir arada yaşamanın en güzel örneğini sergilemiştir. Bugün de aynı anlayışla, öğrencileriyle eğitim ve araştırma imkânları sunmaktadır.”

İki gün boyunca dört oturum yapıldı

Programın düzenleyicilerine teşekkür ederek, bir parçası olmanın memnuniyetini dile getiren Doç. Dr. Özlem Çaykent, çalıştayda sunulacak pek çok başarılı bildirinin ardından bir kitap yayınlayacaklarını ifade etti.  

Tarih Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Usta da 2009 yılından bu yana gerçekleştirilen Akdeniz Dünyası Konferansları serisinin bir parçası olan çalıştayın, Akdeniz’in iki bölgesini belirli bir zaman dilimi bağlamında tartışma olanağı yarattığını vurgulayarak, Akdeniz’in coğrafi olarak uzak ama deneyim açısından benzer toplumlarında gelenekler, deneyimler ve birlikte yaşama alanları ile ilgili konuları konuşmak için iki gün boyunca buradayız.” dedi.

Dünyanın farklı üniversitelerinden araştırmacıların katıldığı, Siyaset ve Diplomasi, Kültürlerarası İlişkiler, Bilgi Transferi ve Değişimi, Ticaret ve Kültürün Aktarımı başlıklı dört oturumda iki gün boyunca devam eden çalıştayda, Akdeniz halklarının oluşturduğu ortak kültür ve geleneğin ticaret, din, sanat, mimarlık ve eğitim gibi alanlara etkileri değerlendirildi.